Όλοι γνωρίζουν το τι είναι το fidget spinner. Κανείς, όμως, δεν γνωρίζει το δημιουργό του. Αν και είχε γραφτεί ότι η εφευρέτης αυτού του πολύ εθιστικού παιχνιδιού είναι η Αμερικανίδα Catherine Hettinger (63 ετών σήμερα), αυτό τελικά αποφασίστηκε ότι δεν ισχύει, καθώς το δικό της δημιούργημα, το οποίο το είχε κατασκευάσει πριν από περίπου 20 χρόνια, έχει κυρίως μόνο την ιδιότητα της περιστροφής ως χαρακτηριστικό κοινό γνώρισμα με τα σύγχρονα fidget spinners.
Το 1997, η Catherine Hettinger κατοχύρωσε την πατέντα του παιχνιδιού που κατασκεύασε η ίδια, αλλά το 2005 η πατέντα της έληξε, καθώς δεν συνέχισε να πληρώνει τα σχετικά τέλη που είναι υποχρεωτικά για τη χρονική επέκταση της κατοχύρωσης της ευρεσιτεχνίας. Επομένως, διατήρησε για μόνο 8 χρόνια την πατέντα της, την οποία είχε απορρίψει τότε και γνωστή εταιρεία κατασκευής παιχνιδιών.
Τώρα, τι θα γινόταν αν η Catherine Hettinger είχε καταβάλλει το απαιτούμενο ποσό για την ανανέωση της πατέντας (400 δολάρια, τα οποία δεν μπορούσε να καταβάλλει σύμφωνα με την “The Guardian”) και αν, τελικά, θα αναγνωριζόταν ως η εφευρέτης του fidget spinner, αυτό είναι ένα ερώτημα που πιθανότατα να μην απαντηθεί ποτέ. Η Wikipedia την είχε παρουσιάσει ως το άτομο που εφηύρε το εν λόγω gadget, αλλά, όπως υποστήριξε η ίδια, πιθανότατα κάποιο φιλικό της πρόσωπο να είχε γράψει την ανάρτηση αυτήν στη σελίδα της ελεύθερης διαδικτυακής εγκυκλοπαίδειας.
Σε κάθε περίπτωση, την παρούσα περίοδο, σε καμία επίσημη πηγή δεν αναφέρεται ότι η Catherine Hettinger είναι η εφευρέτης του fidget spinner και αυτό ενδεχομένως θα καταγράψει η ιστορία. Εάν όμως είναι η Catherine Hettinger η εφευρέτης του fidget spinner, η δεινή οικονομική της κατάσταση, που δεν της είχε επιτρέψει να ανανεώσει τα δικαιώματα της ευρεσιτεχνίας της, της στέρησε μία περιουσία πολλών εκατομμυρίων.
Διαβάζοντας όσα έχουν γραφτεί στο διαδίκτυο για το συγκεκριμένο θέμα, αναρωτιόμαστε αν υπάρχει η πιθανότητα να είμαστε αντιμέτωποι με μια ακόμη μεγάλη αδικία, όμοια με την περίπτωση της εφεύρεσης του τηλεφώνου, όπου οι περισσότεροι πιστεύουν ότι το εφηύρε ο Graham Bell.
Και επειδή ίσως ξαφνιαστήκατε από την αναφορά στον Graham Bell, θα πρέπει να μάθετε ή να θυμηθείτε ότι από το 2002, ως εφευρέτης του τηλεφώνου θεωρείται ο Ιταλό-αμερικανός Antonio Meucci, o οποίος, λόγω οικονομικών προβλημάτων, δεν μπορούσε να πληρώσει τα σχετικά τέλη. Στην επίσημη απόφαση της 11ης Ιουνίου 2002 του αμερικανικού κογκρέσου (πατήστε εδώ), διαβάζουμε:
“Whereas if Meucci had been able to pay the $10 fee to maintain the caveat after 1874, no patent could have been issued to Bell: […]”
το οποίο αποδίδεται στα ελληνικά ως εξής:
«Δεδομένου ότι αν ο Meucci ήταν σε θέση να πληρώσει το ποσό των 10$ για να διατηρήσει τo “patent caveat” (είδος εγγράφου που «κατοχύρωνε» την επικείμενη πατέντα) για τη χρονική περίοδο μετά από το 1874, καμία πατέντα δεν θα μπορούσε να κατοχυρωθεί στον Bell: […]»
Όπως διαβάζουμε σε σχετικό άρθρο από την εφημερίδα «Το Βήμα», το οποίο μπορείτε να το βρείτε εδώ, ο Meucci είχε καταθέσει τα σχέδια του σε συγκεκριμένη γνωστή ιδιωτική ταχυδρομική εταιρεία, η οποία τα απώλεσε. Ο Bell ήταν στέλεχος της εν λόγω ταχυδρομικής εταιρείας και είχε επαφές με τον υπάλληλο του γραφείου ευρεσιτεχνιών.
Το παρόν άρθρο του onpodium.gr δεν αμφισβητεί τη δήλωση απώλειας της γνωστής ταχυδρομικής εταιρείας και δεν παίρνει θέση στο εν λόγω ζήτημα και, επίσης, τονίζει ξεκάθαρα ότι δεν παίρνει καμία απολύτως θέση ούτε και για την περίπτωση της Catherine Hettinger, στην οποία περίπτωση έχουμε λήξη της ευρεσιτεχνίας από το 2005 και επομένως, δεν γίνεται να μιλάμε για κανενός είδους κλοπή πνευματικών δικαιωμάτων (αφού αυτά έχουν λήξει).
Όσον αφορά τις πιθανές ευεργετικές επιδράσεις των fidget spinners, όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι Schecter et al. (2017) από τα Πανεπιστήμια της Ουάσιγκτον, της Πενσυλβανία και από ειδικό ιατρικό κέντρο παίδων της Νέας Υόρκης, είναι επιστημονικά αβάσιμες. Τα παιχνίδια αυτά, κατά γενικό κανόνα, δεν έχουν ευεργετική επίδραση σε καταστάσεις που χρήζουν ιατρικής υποστήριξης. Επομένως, οι αναφορές για θετικές επιδράσεις σε παιδιά με προβλήματα ελλειμματικής προσοχής / υπερκινητικότητας ή / και που παρουσιάζουν αυτιστικά συμπτώματα θα πρέπει να αναγιγνώσκονται με προσοχή και να ελέγχεται η αξιοπιστία των πηγών τους.
Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να φανεί αν όντως υπάρχει κάποια θετική επίδραση που να μπορεί να επιβεβαιωθεί πειραματικά σε μεγάλο αριθμό ατόμων. Όπως και να ‘χει, τα σύγχρονα fidget spinners με τα πολλά διαφορετικά τμήματα, τα πολλά σχέδια με κάποια από τα οποία να είναι αρκετά επιθετικά, τα φωτάκια LED κτλ ίσως έχουν ήδη αποκτήσει το δικό τους χαρακτήρα και έχουν απομακρυνθεί από πιθανές ευεργετικές επιδράσεις.
Οι Schecter et al. (2017) καλούν τους παιδιάτρους να είναι ιδιαίτερα προσεχτικοί καθώς τα εν λόγω παιχνίδια ενδεχομένως να κρύβουν κίνδυνο πνιγμού για τα παιδιά από την κατάποση κομματιών τους και να ενημερώνουν σχετικά τους γονείς, ώστε να αποφεύγεται και η παραπληροφόρηση σχετικά με τις πιθανές ευεργετικές επιδράσεις.
Η κατάποση υλικών από τα fidget spinners είναι κάτι που παρατηρείται και ο κίνδυνος από τις συσκευές που χωρίζονται σε επιμέρους τμήματα ή περιέχουν φωτάκια LED και τις αντίστοιχες μπαταρίες τους είναι μεγαλύτερος. Σε επίσης πρόσφατο άρθρο των Koo and Tamura (2017), το οποίο μπορείτε να βρείτε εδώ, θα δείτε ακτινογραφία θώρακος αγοριού μόλις 13 μηνών, το οποίο έχει καταπιεί κομμάτι από fidget spinner.
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η U.S. Public Interest Research Group (U.S. PIRG, ερευνητική ομάδα που έχει ως στόχο, μεταξύ άλλων, την προστασία των καταναλωτών) διαπίστωσε ότι ορισμένα fidget spinners που πωλούνταν από μεγάλη αλυσίδα καταστημάτων σε όλη την Αμερική είχαν υψηλές ποσότητες μολύβδου (μεγαλύτερες από τις επιτρεπόμενες για τα παιδικά παιχνίδια), ο οποίος είναι γνωστός για τις αρνητικές του επιδράσεις στην υγεία. Ξεκίνησε μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για το κατά πόσο αυτά είναι πράγματι παιδικά παιχνίδια ή όχι και η εταιρεία τελικά απομάκρυνε συγκεκριμένα fidget spinners από τα καταστήματά της. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η συζήτηση αυτή γίνεται τις τελευταίες ημέρες και η απόφαση της εταιρείας να απομακρύνει τα συγκεκριμένα προϊόντα ανακοινώθηκε σήμερα (11/11/2017).
Τα fidget spinners κάποιους τους διασκεδάζουν, άλλους τους χαλαρώνουν και κάποιους τους ενοχλούν. Βγαίνουν σε πάρα πολλά σχέδια και σε πάρα πολλές τιμές (τα συνηθισμένα στην ελληνική αγορά ξεκινούν από περίπου 1 ευρώ και φθάνουν περίπου τα 40 ευρώ) και μπορεί να τα προμηθευτεί ο καθένας ακόμα και από περίπτερα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι κρύβουν κινδύνους και ότι απαιτείται προσοχή, καθώς οι παραλλαγές τους (βλέπε διάφορα videos στο YouTube) ενδέχεται να μην είναι τόσο αθώες όσο τα συνηθισμένα, απλά fidget spinners.
Βέβαια, τα συνηθισμένα fidget spinners που τα βρίσκει κανείς και σε περίπτερα, ως οικονομικές κατασκευές, ενδεχομένως να καταστρέφονται ή να χωρίζονται στα επιμέρους τμήματά τους πιο εύκολα, αυξάνοντας τον κίνδυνο κατάποσης και πνιγμού για τα παιδιά μικρής ηλικίας.
Όσον αφορά τα πιο εξελιγμένα fidget spinners, πρόκειται για παιχνίδια που δεν είναι για παιδιά και γι’ αυτό απαιτείται εξαιρετική προσοχή από τους γονείς. Για να καταλάβετε το τι μπορεί να κάνει κανείς με ένα λίγο πιο ακριβό fidget spinner και για να αποκτήσετε μια εικόνα για το τι μπορούν να δουν τα παιδιά σας στο διαδίκτυο σχετικά με τη χρήση των fidget spinners, δείτε το παρακάτω πολύ εντυπωσιακό μεν, αρκετά επικίνδυνο για άπειρους χρήστες και παιδιά σε ορισμένα σημεία δε, βίντεο από το κανάλι του “Dude Perfect” στο YouTube.
Μάιπας Γ. Σ.
Εάν βρήκατε ενδιαφέρον το άρθρο που διαβάσατε, παρακαλούμε στηρίξτε την προσπάθειά μας κάνοντας like στη σελίδα του onpodium.gr στο Facebook. Θα βρείτε το σχετικό “box” στο δεξί μέρος της σελίδας αν είστε σε οθόνη υπολογιστή / tablet ή προχωρώντας λίγο πιο κάτω αν είστε σε οθόνη κινητού τηλεφώνου. Ευχαριστούμε!
Πηγές (αλφαβητικά)
107th Congress (2001-2002), H.Res.269 – Expressing the sense of the House of Representatives to honor the life and achievements of 19th Century Italian-American inventor Antonio Meucci, and his work in the invention of the telephone. https://www.congress.gov/bill/107th-congress/house-resolution/269/text (Date last accessed: 10/11/2017).
Brustein, R. (2017), “How the Fidget Spinner Origin Story Spun Out of Control”. https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-05-11/how-the-fidget-spinner-origin-story-spun-out-of-control (Date last accessed: 10/11/2017).
Koo, J., & Tamura, D. Y. (2017). Fidget Spinner Battery-LED Unit Ingestion in a 13-Month-Old Boy. Clinical Pediatrics, 0009922817733302.
Luscombe, R. (2017). “As fidget spinner craze goes global, its inventor struggles to make ends meet”. https://www.theguardian.com/lifeandstyle/2017/may/03/fidget-spinner-inventor-patent-catherine-hettinger (Date last accessed: 10/11/2017).
Mulligan, A. (2017). Fidget Spinners–a toy which targets Autism Spectrum Disorder symptoms in ADHD? The British Journal of Psychiatry. http://bjp.rcpsych.org/content/fidget-spinners-%E2%80%93-toy-which-targets-autism-spectrum-disorder-symptoms-adhd (Date last accessed: 11/11/2017).
Schecter, R. A., Shah, J., Fruitman, K., & Milanaik, R. L. (2017). Fidget spinners: Purported benefits, adverse effects and accepted alternatives. Current Opinion in Pediatrics, 29(5), 616-618.
U.S. PIRG (2017). High Levels of Lead Found in Fidget Spinners. https://uspirg.org/news/usp/high-levels-lead-found-fidget-spinners-0 (Date last accessed: 11/11/2017).
U.S. PIRG (2017). Target Removes Lead-Laden Fidget Spinners from Store Shelves. https://uspirg.org/news/usp/target-removes-lead-laden-fidget-spinners-store-shelves (Date last accessed: 11/11/2017).
Καφαντάρης Τ. (2014), «Και οι μεγαλύτεροι εφευρέτες κλέβουν τις ιδέες άλλων…». http://www.tovima.gr/science/article/?aid=623133 (Ημερομηνία τελευταίες πρόσβασης: 10/11/2017).