Άνω Σύρος: Ένας μικρός κυκλαδίτικος τόπος που διατηρεί και προσφέρει στους ντόπιους και στους επισκέπτες της Σύρου μία μοναδική και, θα λέγαμε, επιμελώς συμπυκνωμένη εμπειρία γνώσης, ιστορίας, πολιτισμού και κυκλαδίτικης, αλλά και θρησκευτικής παράδοσης.
Εκεί που το πλούσιο τυπογραφικό (και όχι μόνο) υλικό του μουσείου της μεσαιωνικής καθολικής εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου συναντά την έκθεση για τα παραδοσιακά επαγγέλματα και σε ταξιδεύει πίσω στο χρόνο, θα βρεθείς μπροστά σε μία πολύ μικρή γραφική πλατεία: την πλατεία του «Πατριάρχη» του Ρεμπέτικου Τραγουδιού, την πλατεία του Μάρκου Βαμβακάρη.
Είτε σου αρέσει είτε όχι το ρεμπέτικο, δεν μπορείς να μην εντυπωσιαστείς από αυτό το ταξίδι πίσω στο χρόνο. Στην Άνω Σύρο, ξεχνάς τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της Ερμούπολης και, περπατώντας στα στενά κυκλαδίτικα σοκάκια, νιώθεις ότι το μικρό χωριουδάκι δεν το έχει αγγίξει ο χρόνος. Όταν τα βήματά σου σε φέρουν έξω από το Μουσείο του Μάρκου Βαμβακάρη, ίσως κάτι θα αισθανθείς.
Είτε αυτό το «κάτι» είτε η περιέργεια να μάθεις ποιος ήταν ο Μάρκος Βαμβακάρης θα σε οδηγήσει μέσα σ’ αυτό το μικρό μουσείο, το οποίο το επισκέπτονται ετησίως πάνω από 7000 άτομα, με την επισκεψιμότητά του να ξεπερνά εκείνη του Βιομηχανικού Μουσείου της Ερμούπολης.
Ο Μάρκος Βαμβακάρης γεννήθηκε στις 10 Μαΐου του 1905 στη Σύρο και απεβίωσε στις 8 Φεβρουαρίου του 1972 στη Νίκαια Αττικής. Παιδί φτωχής αγροτικής οικογένειας της Άνω Σύρου που, με το εκπληκτικό ταλέντο του, κατάφερε να διαγράψει μία μοναδική πορεία στο χώρο της ελληνικής μουσικής.
Ο μουσικοσυνθέτης αγαπούσε πάρα πολύ τον τόπο καταγωγής του και ενδεχομένως αυτός να είναι ένας ακόμα λόγος για την τεράστια αγάπη που του δείχνουν οι Συριανοί κάθε ηλικίας ακόμα και σήμερα.
Γκράφιτι από τον τοίχο του ναυπηγείου «ΝΕΩΡΙΟΝ» της Σύρου (Ερμούπολη)
Δείγμα της αγάπης των Συριανών για το μεγάλο μουσικοσυνθέτη αποτέλεσε και η δωρεά του χώρου που στεγάζεται το Μουσείο, ο οποίος άνηκε σε ιδιώτη της Άνω Σύρου. Το Μουσείο δημιουργήθηκε τη δεκαετία του 1990 και η δωρεά του κτηρίου ήταν πολύ σημαντική και απαραίτητη, καθώς δεν υπάρχει σπίτι του Μάρκου Βαμβακάρη στη Σύρο. Το σπίτι του Μάρκου Βαμβακάρη βρίσκεται στη Νίκαια της Αττικής, όπου και είχε μετακομίσει ο Συριανός καλλιτέχνης από την ηλικία των 12 ετών.
Ο εν λόγω χώρος εμπλουτίστηκε σημαντικά το 2009 με αντικείμενα όχι μόνο από την οικογένεια του Βαμβακάρη, αλλά και από άλλους που ασχολούνται με τη ρεμπέτικη μουσική. Παρόλο που δεν θα βρείτε στο Μουσείο κάποιο από τα όργανα που είχε χρησιμοποιήσει ο Βαμβακάρης, τα διάφορα προσωπικά του αντικείμενα, τα χειρόγραφα, αλλά και το διαβατήριό του (το μπλε έγγραφο στην παρακάτω εικόνα) σίγουρα θα σας συγκινήσουν.
Το διαβατήριο αυτό θα επέτρεπε στο Συριανό μουσικοσυνθέτη να εκπληρώσει ένα από τα μεγαλύτερα όνειρά του που δεν ήταν άλλο από το να μεταβεί στην Αμερική. Εξαιτίας των συνθηκών του μεσοπολέμου, δεν μπόρεσε να βγάλει νωρίτερα διαβατήριο και όταν τα κατάφερε, η επιβαρυμένη του υγεία δεν του επέτρεπε να ταξιδέψει. Το ταξίδι στην Αμερική ήταν κάτι που πραγματοποίησε ο αδερφός του μουσικοσυνθέτη, ο Αργύρης Βαμβακάρης, φωτογραφία του οποίου από αφίσα της εποχής φιλοξενείται στο μουσείο.
Στο υπόγειο του Μουσείου, θα βρείτε μία μικρή αίθουσα με καρέκλες όπου μπορείτε να παρακολουθήσετε ένα ντοκιμαντέρ μικρής διάρκειας για το Μάρκο Βαμβακάρη.
Το Μουσείο είναι επισκέψιμο από Δευτέρα έως και Κυριακή (10:00-14:00 & 18:00-21:00) και το εισιτήριο για την είσοδό σας κοστίζει μόλις 1 ευρώ.
Δείτε στη συνέχεια φωτογραφικό υλικό από την επίσκεψη που πραγματοποιήσαμε στο Μουσείο του Μ. Βαμβακάρη.
Το onpodium.gr ευχαριστεί το Δήμαρχο Σύρο κ. Γεώργιο Μαραγκό και τον Αν. Προϊστάμενο του Αυτοτελούς Τμήματος Πολιτισμού και Τουρισμού, κ. Πέτρο Βακόνδιο, για την επικοινωνία και την άδεια για την πραγματοποίησή αυτού του αφιερώματος.
Επιπλέον, ο υπογράφων του κειμένου ευχαριστεί θερμά τον κ. Αχιλλέα Δημητρόπουλο, υπεύθυνο των μουσείων του Δήμου, για τις συναντήσεις που είχαμε κατά την παραμονή μας στη Σύρο και για τις πολύτιμες πληροφορίες που μοιράστηκε μαζί μας.