Σύμφωνα με στοιχεία του Melanoma International Foundation, καταγράφονται πάνω από ένα εκατομμύριο νέα περιστατικά δερματικών κακοηθειών ετησίως και ένα άτομο πεθαίνει από μελάνωμα κάθε μία ώρα. Πρόκειται για μία δερματική κακοήθεια με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας, αλλά και με εξαιρετικά υψηλά ποσοστά ίασης εάν ανιχνευθεί εγκαίρως. Τα τελευταία χρόνια, στο πεδίο της έγκαιρης διάγνωσης, έχουν εμφανιστεί ειδικές εφαρμογές για έξυπνα κινητά τηλέφωνα. Οι συγκεκριμένες εφαρμογές βασίζονται στη λήψη φωτογραφίας και είτε στην απευθείας ανάλυσή της μέσω ειδικών αλγορίθμων είτε στην αποστολή της σε ειδικούς δερματολόγους για αξιολόγηση, η οποία αποστέλλεται αργότερα στο χρήστη.
Ψάχνοντας στο Google Play ή στο App Store της Apple (για παράδειγμα με λέξεις κλειδιά: skin cancer detection, melanoma detection, mole), βρίσκουμε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό τέτοιων εφαρμογών, οι οποίες κρίνονται αρκετά απλές στη χρήση τους. Το εύλογο ερώτημα που προκύπτει είναι το κατά πόσο οι εφαρμογές αυτές είναι αξιόπιστες.
Μία έρευνα του 2013 ασχολήθηκε με την αξιολόγηση τεσσάρων τέτοιων εφαρμογών χρησιμοποιώντας φωτογραφίες αρχείου (Wolf et al., 2013). Τα ονόματα των εφαρμογών δεν αναφέρθηκαν, αλλά οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τρεις από τις τέσσερις εφαρμογές δεν αναγνώριζαν το μελάνωμα τουλάχιστον στο 30% των περιπτώσεων που όντως οι ασθενείς είχαν μελάνωμα. Επίσης, η έρευνα έδειξε ότι η εφαρμογή που έστελνε τη φωτογραφία σε ειδικό δερματολόγο ήταν η πιο αξιόπιστη. Οι συγγραφείς σημειώνουν ότι η πιθανή εμπιστοσύνη των χρηστών στις σχετικές εφαρμογές, ειδικά όσων είναι ανασφάλιστοι ή αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα που τους απομακρύνουν από ιατρικές επισκέψεις και σχετικές εξετάσεις, ενδέχεται να κρύβει κινδύνους για την υγεία τους.
Μία ακόμα έρευνα αξιολόγησε μία από τις πιο γνωστές εφαρμογές, τη SkinVision-Melanoma app, σε κινητό με κάμερα 8 MP (Maier et al., 2015). Η εν λόγω εφαρμογή έδωσε αρκετά ικανοποιητικά αποτελέσματα (81% ακρίβεια στην ανίχνευση του μελανώματος), αλλά, όπως αναφέρουν οι αρθογράφοι, η αποτελεσματικότητα της εφαρμογής δεν είναι αρκετή τη στιγμή αυτή. Κάτι που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι η εφαρμογή ανίχνευσε δύο περιπτώσεις μελανώματος που δεν αναγνωρίστηκαν από τους δερματολόγους που συμμετείχαν στην έρευνα.Σε κάθε περίπτωση, η εφαρμογή δεν αντικαθιστά την επίσκεψη στον ιατρό, κάτι το οποίο αναφέρεται ξεκάθαρα και στην ιστοσελίδα των δημιουργών.Μπορεί, όμως, να λειτουργήσει συμπληρωματικά και να βοηθήσει τη γενικότερη επικοινωνία μεταξύ ιατρού και ασθενούς.
Κλείνοντας, οφείλουμε να αναφερθούμε και στο project MARK1, στα πλαίσια του οποίου Έλληνες και Ισραηλινοί ερευνητές δημιούργησαν σχετική εφαρμογή για Smartphones. Με απλά λόγια, η εφαρμογή αναλύει τη δερματική κατάσταση του χρήστη της, αποστέλλει τις ύποπτες εικόνες και τα διάφορα δεδομένα που προέκυψαν από την ανάλυσή τους μέσω της εφαρμογής σε ειδικό δερματολόγο, ο οποίος θα ετοιμάζει τη διάγνωση και τις σχετικές οδηγίες που θα δίνονται στο χρήστη.
Μάιπας Γ. Σ.
Σχετική βιβλιογραφία
Jafari, M. H., Samavi, S., Karimi, N., Soroushmehr, S. M. R., Ward, K., & Najarian, K. (2016, August). Automatic detection of melanoma using broad extraction of features from digital images. In Engineering in Medicine and Biology Society (EMBC), 2016 IEEE 38th Annual International Conference of the (pp. 1357-1360). IEEE.
Kassianos, A. P., Emery, J. D., Murchie, P., & Walter, F. M. (2015). Smartphone applications for melanoma detection by community, patient and generalist clinician users: a review. British Journal of Dermatology, 172(6), 1507-1518.
Maier, T., Kulichova, D., Schotten, K., Astrid, R., Ruzicka, T., Berking, C., & Udrea, A. (2015). Accuracy of a smartphone application using fractal image analysis of pigmented moles compared to clinical diagnosis and histological result. Journal of the European Academy of Dermatology and Venereology, 29(4), 663-667.
March, J., Hand, M., & Grossman, D. (2015). Practical application of new technologies for melanoma diagnosis: Part I. Noninvasive approaches. Journal of the American Academy of Dermatology, 72(6), 929-941.
Wolf, J. A., Moreau, J. F., Akilov, O., Patton, T., English, J. C., Ho, J., & Ferris, L. K. (2013). Diagnostic inaccuracy of smartphone applications for melanoma detection. JAMA dermatology, 149(4), 422-426.
…………………………..
MARK1 project: http://medisp.bme.teiath.gr/mark1/fundedprojects/international-projects/mark1/ (Accessed: 10/05/2017)
Melanoma International Foundation, Melanoma Facts: http://melanomainternational.org/melanoma-facts/#.WKDBXBAupMs (Accessed: 10/05/2017)
SkinVision: https://skinvision.com/